Το Στάδιον τῶν ἀρετῶν
«Τὸ Στάδιον τῶν ἀρετῶν
ἠνέωκται· οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε ἀναζωσάμενοι τὸν καλόν της νηστείας ἀγώνα· οἱ γὰρ
νομίμως ἀθλοῦντες δικαίως στεφανοῦνται· καὶ ἀναλαβόντες
τὴν πανοπλίαν τοῦ Σταυροῦ τῷ ἐχθρῷ ἀντιμαχησώμεθα· ὡς τεῖχος
ἄρρηκτον κατέχοντες τὴν πίστιν, καὶ ὡς θώρακα τὴν προσευχήν, καὶ περικεφαλαίαν τὴν ἐλεημοσύνην·
ἀντὶ μαχαίρας τὴν νηστείαν, ἣτις ἐκτέμνει ἀπὸ
καρδίας πᾶσαν κακίαν. Ὁ
ποιῶν ταῦτα τὸν
ἀληθινὸν κομίζεται στέφανον παρὰ τοῦ παμβασιλέως Χριστοῦ ἐν
τῇ ἡμέρα τῆς Κρίσεως».
«Ἀνοίχθηκαν οἱ πύλες τοῦ Σταδίου τῶν ἀρετῶν·
ὅσοι θέλετε νὰ ἀγωνισθεῖτε περάστε μέσα καὶ ἀναλάβετε
πάλι τὸ δύσκολο, ἀλλὰ καὶ
ὡραῖο καὶ
ὠφέλιμο ἀγώνισμα τῆς νηστείας· διότι ἐκεῖνοι, ποὺ ἀγωνίζονται
τίμια καὶ νόμιμα, δικαίως βραβεύονται· καὶ ἀφοῦ
ὁπλισθοῦμε καὶ πάλι μὲ τὴν
πανοπλία τοῦ
Σταυροῦ τοῦ Κυρίου, ἐνισχυμένοι, ἂς ἀμυνθοῦμε ἀποτελεσματικὰ κατὰ
τοῦ ἐχθροῦ.
Ἂς ἀγωνισθοῦμε, λοιπόν, ἔχοντας μπροστὰ μας ὡς τεῖχος
ἄρρηκτο τὴν βέβαιη πίστη μας, καὶ ὡς θώρακα ἀδιαπέραστο τὴν προσευχή, καὶ ὡς
Περικεφαλαία ἀχτύπητη
τὴν ἐλεημοσύνη· καὶ ἂς
κρατήσουμε στὰ
χέρια ἀντὶ τοῦ
ξίφους τὴν νηστεία, ἡ ὁποία ξεριζώνει ὁλοσχερῶς κάθε κακία. Ἐκεῖνος,
ποὺ θὰ ἀγωνισθεῖ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο καὶ μὲ
αὐτὰ τὰ
ὃπλα, καὶ φτάσει στὸ τέρμα τοῦ Σταδίου, θὰ λάβει ὡς ἀμοιβὴ
ἀπὸ τὸν
Παμβασιλέα Χριστὸ
τὸ ἀληθινὸ στεφάνι τῆς νίκης κατὰ τὴν
ἡμέρα τῆς Μεγάλης Κρίσεως τῆς Δευτέρας του Παρουσίας».
Τὸ παραπάνω στιχηρὸ τροπάριο τῶν Αἴνων τῆς Τυροφάγου Κυριακῆς, ἀποπνέοντας
τὸ ἄρωμα ὅλου του Τριωδίου, μᾶς θέτει σὲ ἀγωνιστικὴ ἑτοιμότητα ἀπὸ
τὴν πρώτη μέχρι καὶ τὴν τελευταία λέξη του. Ὁ ἀθλητής,
ὁ
πιστός, ποὺ
μὲ τὴν ἐπίβλεψη
καὶ τὴν καθοδήγηση τοῦ προπονητοῦ του (τῆς Ἐκκλησίας)
προπονήθηκε καὶ
προετοιμάστηκε στὸ
βοηθητικὸ Στάδιο, στὸ Προστάδιο, ἐπὶ εἴκοσι
ἡμέρες (Κυριακὴ Τελώνου καὶ Φαρισαίου ἕως Κυρ. Τυροφάγου), ὅπου καὶ κέρδισε δύο σημαντικὰ ἀγωνίσματα, τὴν ταπεινοφροσύνη
καὶ τὴν μετάνοια,
ξεφεύγοντας τὶς
καλοστημένες παγίδες τοῦ
Πονηροῦ, τὴν ὑψηγορία
καὶ τὴν ἀσωτία,
βλέπει τώρα μπροστά του τὸ
μεγαλοπρεπὲς
Στάδιο μὲ τὰ ἀγωνίσματά
του, μὲ ἀνοιχτὲς τὶς
πύλες του, καὶ
καλεῖται νὰ μπεῖ
καὶ νὰ ἀθλήσει
μέσα σ’ αὐτό.
Τὸ Στάδιο ὅμως εἶναι πολὺ μεγάλο, πολλὰ καὶ
δύσκολα τὰ
ἀγωνίσματά του, ἀκόμη καὶ γιὰ τὸν
καλύτερο ἀθλητή.
Ὁ δισταγμός, ἡ ἀμφιβολία γιὰ τὴν
ἐπιτυχία, ὁ φόβος εἶναι ἐπακόλουθα φυσιολογικά.
Τὸ πρῶτο ἀγώνισμα
τοῦ Σταδίου, νηστεία καὶ
ἐγκράτεια
εἶναι ἀγώνας ὡραῖος
καὶ ὠφέλιμος, δύσκολος ὅμως καὶ τραχύς. Ὁ προπονητής, ἡ Μητέρα Ἐκκλησία, ἐνθαρρύνει τὸν ἀθλητή
της, τὸν ἐνδυναμώνει ὁπλίζοντάς τον μὲ
ὅπλα ἀμυντικὰ (πίστη, προσευχή, ἐλεημοσύνη, ταπείνωση, μετάνοια), καὶ ἐπιθετικὰ (ἐγκράτεια,
νηστεία). Ὁ
ἀθλητὴς «ἀναλαβών τὴν πανοπλίαν τοῦ Σταυροῦ» ἀντιμάχεται
τὸν ἐχθρὸ
καὶ κερδίζει ὅλα τὰ ἀγωνίσματα,
καὶ «τὰς ἀρετάς κατορθῶν», εἰσέρχεται θριαμβευτὴς στὴν
τελικὴ εὐθεία του Σταδίου καὶ φθάνει στὸ ποτήριο.
Στὸ τροπάριό μας αὐτὸ ὁ
ἀγώνας τῆς νηστείας χαρακτηρίζεται καλός, ὡραῖος,
ὄμορφος δήλ. καὶ ὠφέλιμος, ἀφοῦ
ἡ νηστεία ὡς φοβερὰ δίκοπος μάχαιρα «ἐκτέμνει ἀπὸ καρδίας πᾶσαν κακίαν», καὶ «τῶν παθῶν κατευνάζει τὰ οἰδήματα
καὶ τῷ Δεσπότη καταλλάττει τοὺς πταίσαντας…» (δοξ. Αἴνων Ἀπόκρεω) «καὶ πλοῦτον
ἡμῖν ἀγαθῶν
κομίζει…» (ἴδε
ἡμέτερον δοκίμιον «ἡ Βασίλισσα τῶν ἀρετῶν».
Συγκλονιστικὰ καὶ πολὺ
διδακτικά, καὶ
ἐνισχυτικὰ εἶναι τὰ παραδείγματα πρὸς μίμηση ἢ πρὸς
ἀποφυγὴ ποὺ
προβάλλονται σὲ
ὅλους τούς σταθμοὺς καὶ τῶν
δύο Σταδίων (Δέκα οἱ
σταθμοὶ)
1)
Τελώνου καὶ Φαρισαίου.
«Φαρισαίου φύγωμεν ὑψηγορίαν
καὶ Τελώνου μάθωμεν τὸ ταπεινὸν ἐν στεναγμοῖς…»
2)
Ἀσώτου.
Ἀπογύμνωση
καὶ
ὑποδούλωση
«… ὁ ἐχθρὸς
ὁ παμπόνηρος ἐγύμνωσέ με καὶ ᾖρε μου τὸν πλοῦτον…»
Ἀποκατάσταση:
«…ὁ δι’ ἐμὲ
ἐν Σταυρῷ τὰς ἀχράντους Σου χεῖρας ἁπλώσας, ἳνα τοῦ δεινοῦ θηρὸς ἀφαρπάσης
με καὶ τὴν πρώτην καταστολὴν ἐπενδύσης
με…»
3)
ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΠΟΚΡΕΩ. Ἡ
Μεγάλη Κρίση. «Ὢ ποία ὥρα καὶ ἡμέρα
φοβερά…» «τὸ
βῆμα σου φρικτὸν καὶ ἡ
κρίσης δικαία· τὰ
ἔργα μου δεινά…»
4)
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ. Ὁ
ἐξωστρακισμὸς καὶ
ἡ
ἀπογύμνωση
τοῦ
Ἀδὰμ . «Στολὴν θεοΰφαντον ἀπεξεδύθην ὁ τάλας…»
Ὅπλο ἀποκατάστασης:
«ὁ καλός τῆς νηστείας ἀγών, ἡ κατὰ
τῶν δαιμόνων νίκη, ἡ πάνοπλος ἐγκράτεια…»
5)
ΚΥΡΙΑΚΗ Ὀρθοδοξίας. «Ἡμέρα χαρμόσυνος καὶ εὐφροσύνης ἀνάπλεως…»
Ἡ ἀναστήλωση τῶν εἰκόνων
ἀπὸ τὴν
Αὐγούστα Θεοδώρα, ἡ νίκη τῆς Ὀρθοδοξίας, εἶναι νίκη τοῦ Ἑλληνισμοῦ, νίκη τοῦ ἐλευθέρου Ἑλληνικοῦ πνεύματος κατὰ τοῦ
Ἀσιατικοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ τῶν
εἰκονομάχων.
6)
Β΄ ΚΥΡΙΑΚΗ Ὀρθοδοξίας.
Γρηγόριος Παλαμᾶς. Ἡσυχαστής, ἀλλὰ καὶ
ἀγωνιστής. «Ἡσυχίας σκήνωμα καὶ σοφίας οἶκος, τῶν Πατέρων καύχημα, θεολόγων τὸ στόμα», «εὐσεβείας ὑπέρμαχος, καὶ ἀσεβείας ἀντίπαλος»
7)
Γ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ Νηστειῶν. (ΜΙΚΡΟ ΠΑΣΧΑ) Σταθμὸς ἀναψυχῆς. Σταυροπροσκυνήσεως:
«Τοῦ Σταυροῦ δὲ τὸ
ξύλον τῆς ζωῆς τὸ
ἔνδυμα ἀνθρώποις φέρον ἐπάγη ἐπὶ
τῆς γῆς…» «Τὸ ξύλο τοῦ Σταυροῦ καρφώθηκε στὴ γῆ χαρίζοντας στοὺς ἀνθρώπους
τὸ ἔνδυμα τῆς ζωῆς».
8)
Δ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ Νηστειῶν. Ἰωάννης
ὁ συγγραφέας τῆς
Κλίμακος (ἀρετῶν ἡ κλίμαξ), «ὁ ἐπὶ γῆς ἄγγελος
καὶ ἐν οὐρανοῖς ἄνθρωπος σύγγραμμα λιπών Κλίμακα τῇ ἀνόδῳ, δείκνυσιν αὑτοῦ
πορείαν τῆς
ἀνόδου».
9)
Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗ Νηστειῶν. Ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία .
(Μετανοίας ὑπόδειγμα)
«τὰ πάθη τῆς σαρκὸς τῷ ξίφει τῆς ἐγκρατείας
ἔταμες, τὰ τῆς ἀννοίας
ἐγκλήματα τῇ σιγῇ τῆς ἀσκήσεως ἀπέπνιξας· ρείθροις δὲ τῶν
δακρύων σου ἔρημον
ἅπασαν κατήρδευσας καὶ καρποὺς μετανοίας ἡμῖν ἐβλάστησας».
10)
ΣΤ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΒΑΪΩΝ. Α) Θριαμβευτικὴ
εἴσοδος
τοῦ
Ἰησοῦ στὰ
Ἱεροσόλυμα,
Β) Ἡ
εἰσβολὴ τῶν
ἀθλητῶν στὴν
τελικὴ
εὐθεία.
«Πώλῳ
καθίσας ὁ λόγῳ τείνας πόλον,
Βροτοὺς ἐκζητεῖ λῦσαι τῆς ἀλογίας.»
Τὴν τελικὴ εὐθεία του Μεγάλου αὐτοῦ
Σταδίου, ὅπως καί ὅλους τούς σταθμούς του, θὰ ἀναρτήσωμεν
ἐπικαίρως.
Ἕως τότε…
«Προκαθάρωμεν
ἑαυτοὺς ἀδελφοὶ τῇ Βασιλίδι τῶν ἀρετῶν»
καὶ
«ταύτην μετ’ εὐφροσύνης
ὑποδεξώμεθα.»